Từ cuối thế kỷ 19, những bức ảnh “chụp lại linh hồn” đã bắt đầu xuất hiện và vẫn còn tiếp tục khiến nhiều người xem sửng sốt trong thế kỷ 20. Sự thật đằng sau những bức ảnh này là gì?
Khoảng năm 1865, công ty chuyên sản xuất bưu ảnh - London Stereoscopic Company (nằm ở thành phố London, Anh, thời gian hoạt động: 1854-1922) - tung ra những bức bưu ảnh “chụp lại linh hồn”.
Những bức ảnh này rất đắt hàng, bởi thời này thói quen gửi bưu ảnh rất phổ biến trong đời sống, trong khi những bức ảnh chụp danh lam thắng cảnh đã trở nên quá quen thuộc, người ta bỗng bị thu hút bởi loạt ảnh lập thể mang phong cách kinh dị của London Stereoscopic Company.
Điểm chung của những bức ảnh này là luôn có sự xuất hiện của những… “linh hồn”. Các nhiếp ảnh gia của London Stereoscopic Company không che giấu cách thực hiện những bức ảnh này, họ dùng phương pháp chụp phơi sáng lâu và một vài thủ thuật nhiếp ảnh khác để tạo nên những bức ảnh mang không khí ma mị, rùng rợn.
Những gì mà London Stereoscopic Company thực hiện khi đó được xem là một bước tiến mới ấn tượng trong kỹ thuật chụp ảnh. Thời này, nền nhiếp ảnh vẫn còn rất non trẻ.
Những bức ảnh “chụp lại linh hồn” thoạt tiên được London Stereoscopic Company tạo ra chỉ nhằm mục đích giải trí cho người mua và nhận bưu ảnh, nhưng kể từ sau khi công thức để thực hiện những bức ảnh này được biết tới, khá nhiều nhiếp ảnh gia ở thời này đã ngay lập tức lợi dụng.
Họ tìm ra những phương thức thực hiện tinh vi hơn, để tạo nên những bức ảnh siêu linh, thần bí hơn, đánh vào tâm lý người xem ảnh.
Có những nhiếp ảnh gia khi đó đã trở nên nổi tiếng với cách làm này và đạt được những mục đích của riêng mình. Đáng kể có trường hợp nhiếp ảnh gia người Mỹ - William H. Mumler (1832-1884).
Mumler khẳng định rằng mình có biệt tài chụp lại linh hồn trong những bức ảnh, chủ yếu đánh vào tâm lý của những người bị mất người thân trong cuộc nội chiến Mỹ (1861-1865).
Khi đã gây được danh tiếng nhất định, Mumler chuyển nghề sang buôn bán đồ trang sức. Sau một thời gian “tung hoành” với những bức ảnh ma mị của mình, Mumler bị khởi tố vì tội lừa đảo, sự nghiệp của Mumler chấm dứt ở đây, về cuối đời, Mumler chết trong nghèo khó.
Cho tới hôm nay, những bức ảnh từng một thời khiến Mumler được nhiều người Mỹ tôn sùng, ngưỡng mộ, đều bị xem là ảnh giả.
Thực tế, kể từ lần đầu công ty bưu ảnh London Stereoscopic Company cho ra đời những tấm bưu ảnh “chụp lại linh hồn” với mục đích thương mại, một dòng ảnh “siêu linh, thần bí” đã ra đời, đánh vào tâm lý của một bộ phận những người không am hiểu về nhiếp ảnh.
Thể loại ảnh này xuất hiện và vẫn còn tồn tại cho tới tận thế kỷ 20 mới dần biến mất, vì từ đây, nhiếp ảnh dần trở nên phổ biến hơn và dân trí cũng được nâng cao, bên cạnh đó, cũng do có quá nhiều tay máy cũng như những bức ảnh “siêu linh” bị đem ra bóc mẽ, làm lộ chân tướng sự thật.
Những bức bưu ảnh từng được công ty London Stereoscopic Company thực hiện hồi năm 1865, gây sốt trên thị trường bưu ảnh, và bắt đầu tạo ra một dòng ảnh “siêu linh” tồn tại mãi tới tận thế kỷ 20 mới dần biến mất:
Tổng hợp