1. Sự do dự:
Một thói quen mà bạn có thể tự thấy ở bản thân mình đó là sự do dự, dù ít dù nhiều. Đôi khi chính sự do dự đó lại là nguyên nhân khiến bạn bỏ lỡ cơ hội để có một bức ảnh đẹp. Có nhiều lí do khiến ta do dự:
Sợ mọi người xung quanh
- Bạn luôn sợ thành kiến của những người xung quanh. Có khi nảo bạn cảm thấy ngại khi chụp ảnh con mình đang khóc oà giữa đường ? Luôn có những khoảng khắc đắc giá để chụp lại. Nếu có một khoảnh khắc độc đáo của một người lạ nào đó và bạn chỉ do dự một tích tắc do ngại ngùng thôi cũng đủ trể để bỏ lỡ khoảnh khắc ấy.
- Có một series ảnh đời thường rất đẹp, một trong những bộ ảnh đẹp nhất mà tôi từng được xem, của Zack Arias. Thậm chí chỉ xem lại bản scan thôi tôi cũng nổi cả da gà lên. Zack đã chụp bộ ảnh này với một chiếc Fuji x100 và dùng lens fix 23mm (tức 35mm với máy crop). Có nghĩa là để chụp bộ ảnh này, anh phải có một khoảng cách cực kì gần cực kì khó chịu với những người này. Dù thế anh vẫn không do dự. Sự khó chịu chỉ kéo dài một vài giây lẻ, nhưng những tấm ảnh đắc giá thì lại tồn tại mãi mãi, thử nghĩ nếu "người mẫu" của chúng ta sẽ còn hạnh phúc đến nhường nào khi vô tình thấy mình trên một tạp chí nhiếp ảnh nào đó ?
Bộ ảnh của Zack Arias: http://zackarias.com/editorial-photography/de_vice-series-picked-up-by-cnn/
Thế bị động
Khi máy ảnh không sẵn sàng để chụp ngay cũng khiến bạn do dự. Có những trường hợp như bạn chưa lấy máy khỏi giỏ hoặc setting chưa chuẩn. Hãy luôn sẵn sàng tư thế để có thể chụp ngay và luôn, nếu môi trường xung quanh bạn thay đổi liên tục thì bạn có những lựa chọn thế này:
- Bạn có thể chụp ở chế độ tự động hoặc bán tự động. Cá nhân tôi khá thích chế độ Av (ưu tiên khẩu). Bạn sẽ chọn sẵn khẩu độ và chế độ đo sáng và để máy tự chọn tốc độ. Tuy chụp ở M là tốt hơn, nhưng làm sao để bạn có thể chụp được ảnh mới là quan trọng nhất, vì vậy hãy thử mọi cách để cắt đứt sự do dự.
- Ảnh RAW chưa nhiều thông tin hơn và nó cho phép bạn khả năng chỉnh sửa nhiều hơn.
2. ISO quá thấp
Tấm ảnh này được chụp với ISO 4000 nhưng vẫn rất "mượt"
Một thói quen khác mà bạn nên đá đít ra khỏi danh sách của bạn là ôm gì lấy ISO thấp. Nhiều người thường nói phải làm thế này, phải làm thế nọ bởi vì "không nên đẩy ISO lên quá 800". Nỗi sợ đẩy ISO lên cao đôi khi khá dữ dội và kết quả là bạn có một tấm ảnh out nét, mờ tịt vì tốc độ quá chậm hoặc thậm chí còn làm bạn mất đi khoảnh khắc. Sau đây là một số lí do bạn nên "đá đít" thói quen xấu này:
- Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết máy của mình thực sự có thể chụp ở ISO cao bao nhiêu. Nếu có một Lens tốc độ cao, hãy khai thác hết tiềm năng của lens và chọn ISO mà bạn cần.
- Ngày nay công nghện phần mềm có khả năng giảm thiểu nhiễu một cách đáng ngạc nhiên.
- Nhiễu (hạt) thật sự không phải là một cái gì đó xấu xa, thậm chí nó còn là khát khao của ối người. Một tấm ảnh chụp ở ISO cao khi chuyển qua ảnh trắng đen có thể cho ra kết quả rất đẹp.
- Sensor của máy fullframe có khả năng khử nhiễu tốt hơn những máy crop.
3. Soi từng pixel.
Một vấn đề khác cần nói đến đó là thói quen soi từng pixel ảnh một, đây cũng là một nguyên nhân khiến bạn ngại chụp ảnh với ISO cao. Một số người thường zoom ảnh lên 100% rồi la hét ỏm tỏi "Ôi làng nước ơi, nhiễu kìa" tôi gọi thể loại này là Pixel soi-er. Trừ khi bạn tính in tấm ảnh này với khích cỡ của một chiếc xe bus, nếu không thì chẳng có lí do gì để xem sẻt từng pixel ảnh như vậy. Sau đây là những điều nên làm để không trở thành một pixel soi-er:
- Dừng việc zoom 100% lại (1:1 trong Lightroom). Ở đây không có nghĩa là bạn không được zoom trong quá trình hiệu chỉnh, mà hãy hạn chế việc zoom 100% khi không cần thiết, hãy hướng đến tấm ảnh hoàn chỉnh thay vì từng pixel của tấm ảnh.
- Hãy chọn một tấm ảnh mà khiến bạn phải soi từng pixel và in thử. In với kích cỡ lớn (ví dụ như 16x24) và bạn sẽ phải ngạc nhiên về chất lượng của tấm ảnh.
- Nếu bạn chụp ảnh cho một trang web thì lại càng không có lí do để phải lo lắng. Hằng hà tấm ảnh không in được nhưng vẫn đẹp khi đăng lên mạng.
Một lí do khác khiến bạn có thói quen này là việc quảng cáo của các nhà sẳn xuất máy ảnh khi họ tung ra một sản phẩm mới. Khi lê la trên những trang web bán hàng cũng như web review, bạn sẽ thấy những tấm ảnh được zoom lên hết cỡ để so sánh các dòng máy, và điều này khiến bạn nhầm tưởng đây là một cách đánh giá tấm ảnh của mình.
4. Ăn may.
Vâng đây là một chuyên mục dành cho các anh chị họ nhà "xả láng". Chúng ta mắc phải một tội ác khi không cho não bộ làm việc và "nhả đạn" liên tục để rồi cuối ngày khi bật máy lên và hy vọng ta sẽ có được tấm nào đó nên hồn. Thật ra bạn hoàn toàn có quyền chụp hình như vậy. Nhưng cách này sẽ giống như đưa em bé một hộp bút màu và một tờ giấy trắng, có thể thành quả là một tuyệt phẩm, nhưng bạn sẽ không biết cách làm lại như thế nào. Sau đây là một số vấn đề khi bạn chụp như vậy:
- Bạn sẽ không biết cách để có được những tấm ảnh như bạn đã chụp
- Như vậy bạn sẽ không có khả năng chụp lại những tấm tương tự. Đây không phải là vấn đề to tát khi bạn chỉ chụp chơi chơi, nhưng lại là một vấn đề lớn khi bạn chụp cho công việc. Khách hàng sẽ có lúc cần những thứ tương tự như những thứ bạn làm cho khách hàng khác.
- Con đường của một nghệ sĩ là dùng những tác phẩm của mình để miêu tả nội tâm. Và nhiếp ảnh cũng là một trong những cách có thể làm được điều này, trừ khi bên trong bạn là sự hỗn mang, không thì chụp như vậy không phải là cách để thể hiện nội tâm mình.
- Khi bạn cầm máy cũng giống như một hoạ sĩ cầm cọ và màu. Bạn là người có khả điều khiển tác phẩm của mình, không phải theo chiều ngược lại.
Đây là một thói quen không khó bỏ, nếu bạn nhận ra được mình đang mắc phải và chú ý hạn chế.
5. Hậu kì tất cả mọi thứ.
Chúng ta có thể mắc thói quen chụp lia lịa, nhưng điều này có thể sửa được trong quá trình chụp của bạn. Nhưng có một điều bạn có thể thay đổi ngay đó là tự khiến mình phải chỉnh từng tấm ảnh mà bạn chụp. Sau đây là cách để bạn có thể bỏ thói quen này:
- Thanh lọc ảnh. Tôi thường làm điều này trong lightroom. Tất cả bạn cần là 2 phím "x" và ">". Hãy xem qua những tấm ảnh bạn đã chụp, với những tấm ảnh mà bạn không thích những tấm mà bạn thấy nó thiếu một cái gì đó hãy bấm "x" và chuyển qua tấm tiếp theo, sau khi đã xem qua tất cả, hãy chọn chế độ chỉ hiển thị những tấm đã loại và công việc còn lại là control/command+A sau đó là delete, bạn có thể chọn chỉ loại những tấm này ra khỏi lightroom, nhưng theo tôi thì không có lí do gì để có sự luyến tiếc không cần cho những tấm ảnh mà mình không hài lòng và hơn thế nữa là tiết kiệm ối dung lượng của máy.
- Sau khi thanh lọc lần một, hãy lập lại lần nữa
- Sau cùng là những tấm ảnh mà bạn nên đầu tư thời gian, công sức và trí tuệ của mình vào đó. Tin tôi đi, sau khi bạn đã xoá những tấm ảnh không ưng đi thì chẳng có một sự hối hận hay cảm giác tội lỗi nào cả, tôi chưa bao giờ bỏ thời gian khóc than cho những tấm ảnh mà mình đã xoá, thay vì thế tôi bỏ thời gian cho những tấm ảnh mà mình đã chọn
Trong 5 thói quen đã nêu, đây có lẽ là thói quen khó bỏ nhất, mỗi khi xoá ta luôn cảm giác đau lòng một chút.
Trong nhiếp ảnh đương nhiên sẽ có nhiều hơn 5 lí do đã nêu nhưng hy vọng bài viết có thể giúp các bạn nhận thức được những thói quen xấu là nâng cao tay nghề của mình hơn nữa.
Theo Elizabeth Halford
Dịch Shinno.